Биологиялық белсенді қоспалар мен пробиотиктерді шашырату әдіспен капсулалау

Бұл мақалада биологиялық белсенді қоспалар (ББҚ) мен пробиотиктерді шашырату әдіспен капсулалау қарастырылған. Бүгінде ББҚ көп саны тіркелген, ББҚ ұтымды жіктеу мәселесі өзекті болып табылады. ББҚ өндіру кезінде адам өмірі мен денсаулығына қауіп төндіретін өсімдіктер, саңырауқұлақтар мен биологиялық белсенді заттарды пайдалануға жол берілмейді. Қазіргі уақытта пробиотиктердің адамның иммунитетін арттыру және сақтау үшін маңыздылығы айтылған.

ББҚ  мен  пробиотиктерді  капсулалаудың  көптеген  технологиялары  бар:  олар-экструзия, бүріккіш кептіру, бүріккіш мұздату, матрицаға қосу, гельге капсулалау, қайнаған қабаттағы капсулалау. Әдеби шолу негізінде полимер альгинатты капсулалау технологиялары қарастырылған.

Тәжірибе  жасау  кезінде  материалдар  ретінде  натрий  альгинат  таңдап  алынды. Натрий альгинат концентрациясында ерітінді дайындалды. 0,5% натрий альгинат тұтқырлығы төмен болуына байланысты алынған капсулалар жұмсақ, беті тегіс емес, формасы сақталмаған, орташа мөлшері 2,0×10^-3м болып шықты.

Ал 1% натрий альгинат концентрациясында шашырату әдісімен ерітіндінің жоғары тұтқырлығына байланысты капсулалар алынған жоқ. Тамшылату әдісімен алынған капсулалар біркелкі дөңгелек және тығыз, орташа мөлшері  3,2×10^-3м болып шықты.

1. Тенденции развития рынка БАД в Республике Казахстан. https://pharm.reviews/analitika/item/29-tendentsii-razvitiya-rynkabad-v-respublike-kazakhstan-2013-2014-god [29.05.2023].

2. О безопасности пищевой продукции. Понятие «пищевая продукция»: Технический регламент Таможенного союза 021/2011 от 09.12.2011 // Правовой портал Евразийского экономического союза. URL: http: //www.eurasiancommission.org/ru/act/texnreg/deptexreg/tr/Documents/TR%20TS%20PishevayaProd.pdf. [28.05.2023]

3. Жумадилова Г.А. Исследование процесса инкапсулирования пробиотиковс целью создания оборудования: дисс … PhD-6D072400. – Семей: НАО «Университет имени Шакарима города Семей», 2020. – 131с.

4. Какимов А.К., Какимова Ж.Х., Жарыкбасова К.С., Бепеева А.Е., Мирашева Г.О., Джумажанова М.М., Жумадилова Г.А. Инкапсулирование биологически активных добавок и их использование при производстве пищевых продуктов: монография. – РГП на ПХВ Государственный университет имени Шакарима города Семей. – Алматы, 2017. – 218с.

5. Burgain J., Gaiani C., Linder M., Scher J. Encapsulation of probiotic living cells: From laboratory scale to industrial applications. Journal of Food Engineering 104, 2011. – Р.467-483.

6. Rowley J.A., Madlambayan G., Mooney D.J. Alginate hydrogels as synthetic extracellular matrix materials. Biomaterials 20 (1), 1999. – Р. 45-53.

7. Krasaekoopt W., Bhandari B., Deeth H. Evaluation of encapsulation techniques of probiotics for yoghurt. International Dairy Journal 13 (1), 2003. – Р. 3-13.

8. Cook M.T., Tzortzis G., Charalampopoulos D.,. Khutoryanskiy V. V. Microencapsulation of probiotics for gastrointestinal delivery. Review//Journal of Controlled Release, – 2012. – Р. 56-67.

9. Муратбаев А.М. Капсулаланған биологиялық белсенді қоспаларды қолданып өндірілген,тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тәжірибелік аспектілері: дисс...РhD – 6D073500. – Семей: Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті, 2021. – 169 с.

10. https://farmf.ru/prochee/mikrokapsulirovanie-texnologiya-i-vspomogatelnye-veshhestva/ Микрокапсулирование. Технология и вспомогательные вещества [20.05.2023].

11. https://www.diapazon-pharm.ru/raspylitelnaya-sushka-metody-i-tehnologiya Распылительная сушка: методы и технология [20.05.2023]

12. https://farmf.ru/prochee/kapsuly-ix-vidy-vspomogatelnye-veshhestva-texnologii-napolneniya/ Капсулы, их виды, вспомогательные вещества, технологии наполнения [20.05.2023]

13. Morgan R, Blagdon P (1993) Methods of encapsulating liquids in fatty matrices and products thereof, US patent 5204029.

14. Gavory C, Abderrahmen R, Bordes C, Chaussy D, Belgacem MN, et al. (2014) Encapsulation of a pressure sensitive adhesive by spray-cooling: Optimum formulation and processing conditions. Adv Powder Technol 292-300.

15. Okuro P.K, Junior F.M, Favaro-Trindade CS (2013) Technological Challenges for Spray Chilling Encapsulation of Functional Food Ingredients. Food Technol Biotechnol 51: 171-82.