Сүттің карбофос құрамын азайту технологиялық параметрлерін әзірлеу

   Мақалада мал шаруашылығында фосфорорганикалық пестицидтердің қоректік тізбегі бойынша көшу процесін зерттеу кезіндегі зерттеу қортындылары келтірілген. Жануарлардың етіндегі осы ксенобиотиктің қалдық мөлшерін зерттеуге арналған отандық және ресейлік ғалымдардың бірнеше жұмыстары белгілі. Ауыл шаруашылығында өнімділікті арттыру үшін жоғары уытты қасиеттері бар, химиялық заттар-инсектицидтер қолданылады. Ауыл шаруашылығында пестицидтерді қолдану қағидалары бұзылған кезде осы заттардың рұқсат етілген шекті концентрациясынан асатын мөлшерде тамақ өнімдеріне түсу қаупі туындайды. Осыған байланысты табиғи цеолиттерді пайдалана отырып, қоршаған орта объектілерінен, жануарлар мен өсімдіктер шикізаттарынан, тамақ өнімдерінен пестицидтердің қалдықтарын жоюға бағытталған ғылыми зерттеулер өзекті бағыт болып табылады. Фосфорорганикалық пестицидті кетіру үшін біз табиғи цеолит қолдандық. Цеолиттің пестицидке қатысты адсорбциялық қасиеттері белсендірілген көмірмен салыстыра отырып зерттелді. Осыған байланысты қоршаған орта объектілеріндегі, өсімдік және жануарлардан алынатын шикізаттардағы және тамақ өнімдеріндегі пестицидтердің құрамын төмендетудің ең перспективалы бағыты адсорбент ретінде цеолиттерді пайдалану болып табылады.

1. Торосян Г. О. Выбор адсорбента для очистки сточных вод от органических загрязнителей / Г. О. Торосян [и др.] // Водоочистка, водоподготовка, водоснабжение. – 2019. – № 5 (137). – С. 18-22.

2. Торосян Г. О. Оптимизация технологии очистки сточных вод от пестицидов / Г. О. Торосян [и др.] // Вода Magazine. – 2018. – № 8 (132). – С. 30-33.

3. Торосян Г. О. Обезвреживание фосфорорганических соединений в окружающей среде / Г. О. Торосян [и др.] // Экологический Вестник Северного Кавказа. – 2018. – Т. 4, № 2. – С. 65-75.

4. Какимов А. К. Перспективные направления применения цеолита для очистки молока от токсикоэлементов / А. К. Какимов [и др.] // Техника и технология пищевых производств. – 2018. – Т. 48, № 1. – С.143-149.

5. Смирнова И. А. Технологические аспекты обеспечения экологической безопасности пищевых продуктов / И. А. Смирнова, А. К. Какимов, Е. С. Жарыкбасов // Известия КГТУ им. И. Раззакова. – 2017. - № 43. – С. 29-35.

6. Васильянова Л. С. Цеолиты в экологии / Л. С. Васильянова, Е. А. Лазарева // Новости науки Казахстана. – 2016. – № 1 (127). – С. 61-85.

7. Жарыкбасов Е. С. Исследование возможности переработки молока с повышенным содержанием токсичных элементов: дис… канд. техн. наук: 05. 18. 04 / Жарыкбасов Ерлан Сауыкович. – Кемерово, 2019. – 280 с.

8. Донская Г. А. Очистка молока от радионуклидов цезия неорганическим природным сорбентом / Г. А. Донская, В. А. Марьин // Молочная промышленность. – 2014. – № 12. – С. 48-49.

9. Инновационный патент РК № 30570, МПК G01N 15/00 Стенд для моделирования фильтрации жидкостей. Республиканское государственное предприятие на праве хозяйственного ведения «Государственный университет им. Шакарима, 2014/1842.1, 16. 11. 2015, бюл. № 11.

10. Исследование степени накопления свойственных для Семейского региона Восточно-Казахстанской области радиоактивных элементов и тяжелых металлов в сырье животного и растительного происхождения и разработка технологического способа понижения их содержания в процессе переработки исследуемого сырья: отчет о НИР / Какимов А. К. - Семей: Государственный университет имени Шакарима города Семей, 2012. – 122 с.

11. Какимов А. К. Исследования содержания тяжелых металлов и радионуклидов в молоке до и после фильтрации / А. К. Какимов [и др.] // Актуальные проблемы техники и технологии переработки молока. – 2015. – Вып. 12. – С. 32-37.

12. Комаров В. М. Адсорбенты и их свойства / В. М. Комаров – Минск: Наука и техника, 1977. – 248 с.

13. Чебунина Е. И. Свойства конъюгированных форм различных белков с карбофосом / Е. И. Чебунина // Известия вузов. Пищевая технология. – 1993. – № 3-4. – С. 12-13.

14. Засидко И. Б. Использование цеолита и антрацита для очистки природных и сточных вод от ионов тяжёлых металлов / И. Б. Засидко, М. С. Полутренко, О. Н. Мандрык // Науковiнотатки. – 2019. – № 65. – С. 80-86.