МИКРОКАПСУЛАЛАУ ТЕХНОЛОГИЯЛАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ

Мақалада қазіргі фармацевтикада және тамақ өнеркәсібінде микрокапсулалар технологиялары мен әдістерін қолдану көрсетілген. Денсаулық сақтаудың маңызды міндеттерінің бірі – халықты қауіпсіз, тиімді, сапалы және қолжетімді дәрілік заттармен қамтамасыз ету болып табылады. Қазақстанның фармацевтикалық нарықтағы отандық дәрілік препараттардың негізгі даму қарқынын талдау өзекті болып қалуда. Микрокапсулалау физикалық, химиялық, физика-химиялық түрлеріне талдау жасалған. Микрокапсулалау көмегімен келесі мәселелерді шешуге болады: дәрілік заттардың реактивтілігін төмендету, тұрақсыз және тез бұзылатын дәрілік заттардың жарамдылық мерзімін ұзарту, заттың уыттылығын төмендету, затқа жаңа физикалық қасиеттер беру, құбылмалылықты азайту, тығыздықты өзгерту, түсін, дәмін, иісін жасыру. Микрокапсулалар дәрілік препараттардың ұзақ әсер етуін қамтамасыз етуге мүмкіндік береді. Микрокапсулалау арқылы мыналарға қол жеткізіледі: тұрақсыз дәрілік заттарды қоршаған ортаның әсерінен қорғау (дәрумендер, антибиотиктер, ферменттер, вакциналар, сарысулар және т.б.); ащы дәрілік заттардың дәмін жасыру; асқазан-ішек жолдарының қажетті бөлігінде дәрілік заттарды шығару (ішекте еритін микрокапсулалар); қажетті ортада еритін, емдік әсерін сақтайтын және сонымен қатар тұтынушының талаптарына сәйкес келетін (пайдалану ыңғайлылығы, тиімділігі, қолайлы құны) қасиеттері мен сипаттамалары бар жоғары сапалы капсулаларды алу мәселесі әлі күнге дейін ашық күйінде қалып отыр. 

1. Степанова Э.Ф., Ким М.Е., Мурзагулова К.Б., Евсеева С.Б. Микрокапсулы: перспективы использования в современной фармацевтической практике / Современные проблемы науки и образования, 2014. – № 5

2. Изучение параметров микрокапсулирования при получении пролонгированной формы налтрексона / Е.А. Петрова и др. / Хим.-фармац. ж., 2014. – 31. – С. 50-53.

3. Койн Боб Микрокапсулы // Патент РФ № 2359662, 27.06.2009.

4. Муравьев И.А., Андреева И.Н. Влияние микрокапсулирования на скорость высвобождения теофиллина из таблеток // Фармация, 1987. – № 2. – С. 19-21.

5. Полковникова Ю.А., Степанова Э.Ф. Выбор вспомогательных веществ для микрокапсулированияафобазола // 2 междунар. науч.-практ. конф. «Молодые ученые в решении актуальных проблем науки»: сб. науч. тр. – Владикавказ, 2011. – Ч.1. – С. 289-291.

6. Тираспольская С.Г. Разработка технологии и способов анализа микрокапсул фенкарола // Разработка, исследование и маркетинг фармацевтической продукции: сб. науч. тр. – Пятигорск, 2005. – Вып. 60. – С. 290-291.

7. ОСТ 91500.05.001-00. Стандарты качества лекарственных средств. Основные положения. – М.: МЗ РФ, 2000. – 38 с.

8. Чуешов В.И., Чернов Н.Е. Промышленная технология лекарств: в 2 т. – Харьков: Основа, 1999. – Т. 2. – 704 с.

9. Федеральныйреестр разрешенных БАД: сайт «О БАД.ру» [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://obad.ru/.(дата обращения: 20.12.2022).

10. Чем заменить пробиотики [Электронный ресурс]. – Режим доступа: http://subtilis.ru (дата обращения: 20.12.2022).

11. Михель Шнайдер, Филипп Буссат Микрокапсулы, способ изготовления и их применение // Патент РФ №96117128/14, 1995.11.21.

12. Автина Н.В. Разработка состава и технологии микрокапсул с экстрактом черемухи поздней // Современные проблемы науки и образования, 2012. – № 4. – Режим доступа: www.science-education.ru/104-6650 (дата обращения: 20.12.2022).

13. Какимов А.К., Какимова Ж.Х., Жарыкбасова К.С., Бепеева А.Е., Мирашева Г.О., Джумажанова М.М., Жумадилова Г.А. Инкапсулирование биологически активных добавок и их использование при производстве пищевых продуктов: монография. – РГП на ПХВ Государственный университет имени Шакарима города Семей. – Алматы, 2017. – 218 с.

14. Krasaekoopt W., Bhandari B. Properties and applications of different probiotic delivery systems//Woodhead Publishing Limited, 2012. – № 5. – Р. 541-594.

15. Vivek K. B. Use of encapsulated probiotics in dairy based foods//International Journal of Food, Agriculture and Veterinary Sciences, 2013. – Vol.3 (1). – P. 188-199.

16. Жумадилова Г.А. Исследование процесса инкапсулирования пробиотиков с целью создания оборудования: дисс. ...РhD – 6D072400. – Семей: ГУ имени Шакарима города Семей, 2020. – С.132.

17. Jackson L.S. and K. Lee, Microencapsulation and the food industry // LebensmittelWissenschaft Technologie, 1991 – 24(4). – P. 289-297.

18. Patent Number: 2,809,895 – US, Int. CL: A23 L27/70 Solid flavoring composition and method of preparing the same / Horton E Swisher; Current Assignee: Sunkist Growers Inc – Appl. №.: 519,719; Filed: July 5, 1955; Date of Patent: Oct. 15, 1957. – P.4.

19. Витман Л.А., Кацнельсон Б.Д., Палеев И.И. Распыливании жидкости форсунками – М: Государственное энергетическое издательство, 1962. – 272 с.

20. Солодовник В.Д., Микрокапсулирование – М.: Химия, 1980 – 216 с.

21. Patent Number: 5,124,162 – US, Int. CL: A23L 1/211 Spray-dried fixed flavorants in a carbohydrate substrate and process / Marijan A. Boskovic, Susan M. Vidal, Fouad Z. Saleeb; Current Assignee: Kraft Foods Global Brands LLC – Appl. № 798,332; Filed: Nov. 26, 1991; Date of Patent: Jun. 23, 1992.

22. Хамагаева И.С. Биотехнология заквасок пропионово – кислых бактерий / И.С. Хамагаева. – Улан-Удэ: Изд-во ВСГТУ, 2006. – 172 с.

23. Patent Number: 3,314,803-US, Int. CL: A23 L27/70 Mannitol fixed flavor and method of making same / Jr Charles Dame, Robert E Smiles; Current Assignee: General Foods Corp – Appl. №.: 523,038; Filed: Jan. 26, 1966, Date of Patent: Apr. 8, 1967.

24. Гордиенко М.Г., Сомов Т.Н., Юсупова Ю.С., Чупикова Н.И., Меньшутина Н.В. Получение микрочастиц из биодеградируемых природных и синтетических полимеров для применения их в области регенеративной медицины. / Тонкие химические технологии, 2015. – 10(5). – С. 66-76.

25. Zuidam N. J, Nedovic V. A, Encapsulation Technologies for Active Food Ingredients and Food Processing // Springer Science, 2010. – P. 391

26. Ubbink, J. Physical approaches for the delivery of active ingredients in foods. [Text] / J. Ubbink, J. Kreger // Trends Food Sci Technol, 2006. – № 17. – P. 244-254