Метил-терт – бутил эфирі мен этинилциклогексанолдың тікелей айдалған бензин + риформинг бензин қоспасының октан санын арттыру тиімділігі

Жоғары октанды қорғасынсыз бензин өндірісін ұлғайту үшін оттегі бар компоненттерді, мысалы, оксигенаттарды қосуға болады. Бұл бензиннің детонацияға төзімділігін арттыруға, жанудың толықтығын жақсартуға және пайдаланылған газдардың уыттылығын төмендетуге мүмкіндік береді. Энергетикалық өнімділікке теріс әсер етпейтін оксигенаттардың көп мөлшерін қосқанда, қозғалтқыштардың энергетикалық сипаттамалары нашарламайтыны анықталды. Құрамында оттегі бар қоспаларға монокарбон қышқылының эфирлері, жоғары спирттер, көмірсутектердің тотыққан фракциялары және оксиэтилденген қосылыстар сияқты әртүрлі қосылыстар кіруі мүмкін. Метанолдың октандық саны оны жарыс мотоциклдері мен көліктерін толтыру үшін пайдалануға мүмкін, өйткені ол қысу жылдамдығын 16-ға дейін арттыруға мүмкіндік береді. Жалпы, құрамында оттегі бар компоненттерді пайдалану жоғары.

Этинилциклогексанолдың (ЭЦГ) және метил-терт-бутил эфирінің (МТБЭ) бензин композицияларының октандық санын арттыруға әсері бағаланды. 50:50 және 20:80 арақатынасында түзу бензин мен риформинг бензинінің қоспасының октан санының өсуі зерттелді. ЭЦГ МТБЭ-мен салыстырғанда бензин композицияларының октан санын арттыру үшін тиімдірек оттегі бар қоспалар (оксигенат) екені көрсетілді.

1. Капустин В.М. Оксигенаты в автомобильных бензинах / В.М. Капустин, С.А. Карпов, А.В. Царёв. – М.: КолосС. – 2011. – 336 c.

2. Капустин В.М. Технология производства автомобильных бензинов. – М.: Химия. – 2015. – 256 c.

3. Полетаева О.Ю., Мовсумзаде Э.М., Колчина Г.Ю., Бахтина А.Ю. Влияние строения молекул высокооктановых компонентов бензинов и антиокислительных присадок к топливам на эффективность их действия. Изв. вузов. Химия и хим. технология. – 2016. – Т. 59. Вып. 12. – С. 49-56.

4. Царев А.В., Карпов С.А. Повышение экологических и эксплуатационных характеристик автомобильных бензинов введением оксигенатов // Химическая технология. – 2007. Т. 8, N 7. – С. 324-328.

5. Амирханов М.К., Амирханов К.Ш., Ахметов А.Ф., Белоусова О.Ю., Япаев Р.Ш. Гидрогенизат производства бутиловых спиртов как компонент автомобильных бензинов // Башкирский химический журнал. – 2011. Т. 18, N 3. – C. 34-36.

6. Цыганков Д.В., Мирошников А.М., Тишков Н.С., Питенев Е.В. Оксигенатные присадки к топливу на основе регионального сырья // Вестник КузГТУ. – 2004. N 3. – С. 93-94.

7. Хамидуллин Р.Ф., Харлампиди Х.Э., Пучкова Т.Л., Мельник А.Ю., Батрутдтнова А.Р., Галиуллина М.М. Оксигенатные добавки к бензиновым фракциям, повышающие октановые числа моторных топлив // Вестник Казанского технологического университета. – 2014. Т. 17, N 21. – С. 295-300.

8. Ибрагимов Э.А., Абадзаде Х.И., Казимова А.Н., Ибрагимов Р.Г., Рустамов М.И. Диизопропиловый эфир как перспективная оксигенатная добавка для производства высокооктановых бензинов // Мир нефтепродуктов. Вестник нефтяных компаний. – 2014. N 4. – С. 13-15.

9. C.R. Chamorro, M.C. Martın, M.A. Villamañán, J.J. Segovia, Characterization and modelling of ́ a gasoline containing 1,1-dimethylethyl methyl ether (MTBE), diisopropyl ether (DIPE) or 1,1- dimethylpropyl methyl ether (TAME) as fuel oxygenate based on new isothermal binary vapour– liquid data // Fluid Phase Equilibria. – 2004. vol. 220, – pp. 103-110. https://doi.org/10.1016/j.fluid.2004.02.013

10. Е.Г. Гилажов, А.А. Аронова, С.А. Изгалиев, А.А. Байшаханова. Сравнение эффективности метил-трет-бутилового эфира и этинилциклогексанола на повышение октанового число прямогонного бензина // East European Scientific Journal. – Warsaw, Poland. – 2019. – № 2(42). – C.54-59.

11. Щелкунов А.В., Васильева Р.Л., Кричевский Л.А. Синтез и взаимные превращения монозамещенных ацетиленов. Алма-Ата: «Наука». – 1975. – С. 44-45.

12. Емелянов В.Е. Все о топливе. Автомобильный бензин: Свойства, ассортимент, применение. – М.: ООО «Издательство Астрель». – 2003. – 79 с.