АЗЫҚ-ТҮЛІК ҚАУІПСІЗДІГІ МЕН САПАСЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУ ҮШІН АЗЫҚ-ТҮЛІК ӨНДІРІСІНІҢ САЛАЛЫҚ ЖҮЙЕЛЕРІН ТАЛДАУ

Елдің экономикалық қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін тамақ өнімдерін қауіпсіз өндіру мен өңдеуді қамтамасыз ету қажет. Бұл мақалада қауіптер мен сыни бақылау нүктелерін талдау (HACCP), сондай-ақ ҚР СТ ISO 22000/ISO 22000 негізінде тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі менеджменті жүйесін талдау көрсетілген. Азық-түліктің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз ету жүйелері тәуекелдерді азайту және ең қатаң стандарттарға сәйкестігін қамтамасыз ету үшін қажет. HACCP ҚР-дағы ISO 22000/ISO 22000 стандарттарына негізделген тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін басқару жүйесінде маңызды рөл атқарады, бұл компанияларға тамақ өнімдерін өндіру, өңдеу және тарату процесінде олардың қауіптілігін анықтауға, бағалауға және басқаруға көмектеседі. Қолданыстағы тамақ өнімдерін өндіру жүйелерін талдау тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі мен сапасын қамтамасыз етудің неғұрлым тиімді және жан-жақты жүйелерін әзірлеу үшін мүмкіндіктерді анықтауға мүмкіндік береді. Бұл жетілдірілген жүйелер тұтынушылардың өсіп келе жатқан қажеттіліктері мен үміттерін қанағаттандыру және болашақ ұрпақ үшін қауіпсіз және сапалы тамақ өнімдерін қамтамасыз ету үшін өте маңызды болады. ҚР СТ ISO 22000/ISO 22000 негізінде НАССР және СМБПП кәсіпорындарына енгізе отырып, тамақ өнімдерін өндірушілер өз өнімдерінің қауіпсіздігі мен сапасын арттыра алады.

1. Tsitsifli S. Water Safety Plans and HACCP implementation in water utilities around the world: benefits, drawbacks and critical success factors / S. Tsitsifli, D.S. Tsoukalas // Environmental Science and Pollution Research. – 2021. – Т. 28, № 15. – С. 18837-18849. https://doi.org/10.1007/s11356-019-07312-2.

2. Awuchi C.G. HACCP, quality, and food safety management in food and agricultural systems / C.G. Awuchi // Cogent Food & Agriculture. – 2023. – Т. 9, № 1. – С. 2176280.

3. Milios K. Factors influencing HACCP implementation in the food industry / K. Milios, E.H. Drosinos, P.E. Zoiopoulos // Journal of the Hellenic Veterinary Medical Society. – 2012. – Т. 63, № 4. – С. 283- 290. https://doi.org/10.12681/jhvms.15442.2017.

4. Quality F. Food quality and safety systems: a training manual on food hygiene and the hazard analysis and critical control point (HACCP) system / F. Quality // FAO. – 1998.

5. From invention to innovation: risk analysis to integrate one health technology in the dairy farm / A. Lombardo et al // Frontiers in Public Health. – 2017. – Т. 5. – С. 302.

6. Njunina V. HACCP principles-What are the steps of HACCP / V. Njunina // FoodDocs. Accessed August. 2022. – № 7, Т. 24. – С. 2022. Available from https://www.fooddocs.com/post/haccpprinciples.

7. Grain processing methods' effectiveness to eliminate mycotoxins: An overview / C.G. Awuchi et al // Asian Journal of Chemistry. – 2021. – Т. 33, № 10.

8. Ohmic Heating as an Advantageous Technology for the Food Industry: Prospects and Applications / S. Morya et al // Environmental Management Technologies. – CRC Press. – 2022. – С. 307-327. https://doi.org/10.1201/9781003239956-19.

9. FAO U.N. Food safety and quality / U.N. FAO // Food And Agriculture Organization Of The United Nations. – 2022. Available from https://www.fao.org/food-safety/en/.

10. FAO U.N. Section 3 - the hazard analysis and critical control point (HACCP) system / U.N. FAO // Food And Agriculture Organization Of The United Nations. – 2022. Available from https://www.fao.org/3/w8088e/w8088e05.htm.

11. The evolution of food safety risk communication: Models and trends in the past and the future / G. Kasza et al // Food Control. – 2022. – Т. 138. – С. 109025.