ҚҰРҒАҚ ДАЛА АЙМАҒЫ ЖАҒДАЙЫНДА НУТ СЕБУ МЕРЗІМДЕРІ МЕН НОРМАЛАРЫ

Мақалада Қазақстанның солтүстік-шығысындағы құрғақ дала аймағы жағдайында нотты егудің үздік мерзімдері мен тәсілдерін анықтау бойынша зерттеу нәтижелері келтірілген. Құрғақ дала аймағы жағдайында нот үшін ең жақсы болып 5-10 мамыр аралығында 15-30 см қатарлар арасында себу мерзімдері болып табылады. Осылайша, орташа есеппен төрт жылда ең көп өнімділік 5 мамырда егілген кезде қалыптасты. 10 мамырда егілген кезде өнімділіктен сәл төмен. Кейін себу мерзімінде ноттың өнімділігінің төмендеуі неғұрлым сиретілген сабанмен байланысты болды. Осылайша, барлық себу мерзімінде 0.9 млн/га нотты егудің оңтайлы нормасы болып саналады. Себу нормасын 1,2 млн/га-ға дейін ұлғайту егістік материалының өнімсіз шығынына алып келеді. Мұнда бұршақтар аз, бұршақтар шағын қалыптасады, олардың саны азаяды, бұршақтардың қараңғылығы төмендейді.

1. Кадырбеков Б.Т. Агротехника нута на зерно в сухостепной зоне северо-востока Казахстана. Дисс. канд. с-х. наук. Новосибирск, − 1999, − 100 с.

2. Ванифатьев А.Г. Нут в Северном Казахстане. − Алма-Ата, 1981, − С. 51.