АГРОБИОЛАБОРАТОРИЯДА ЕГІНШІЛІКТІ ОҢТАЙЛАНДЫРУ ҮШІН ТОПЫРАҚ ҚҰНАРЛЫЛЫҒЫН АГРОХИМИЯЛЫҚ ЗЕРТТЕУ

Мақалада «Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» КеАҚ агробиолабораториясының күрең топырағының егістік қабатының (0-20 см) құнарлылығының агрохимиялық көрсеткіштерін зерттеу нәтижелері келтірілген. Дәнді, бұршақ және көкөніс дақылдарының 7 үлескесінен 40 топырақ сынамасына механикалық, элементтік және гравиметриялық анализ жүргізілді. Органикалық заттардың (4,49%), макроэлементтердің (жалпы азот – 71,81 кг/га; жылжымалы фосфор – 0,37-ден 0,88 мг/г дейін; жылжымалы калий – 0,26-дан 0,47 мг/г дейін; Na – 0,16-0,54 мг/г; Ca – 2,29-3,57 мг/г; Mg – 0,43-1,64 мг/г; Al – 0,82-2,41 мг/г) және микроэлементтердің (Mn – 0,12-0,39 мг/г; Cr – 0,10-0,11 мг/г; Fe – 0,43-0,80 мг/г), топырақ ерітіндісінің рН (pH_сулы 7,7, pH_тұзды. 6,7) мөлшерінің оңтайлы көрсеткіштері белгіленді. Зерттеу нәтижелері бойынша топырақ құнарлылығының шектеуші факторлары ылғалдылық пен механикалық құрам болып табылады. Қазіргі уақытта топырақтың төмен ылғалдылығын (11,72%,) және нашар құрылымын (1-ден 5 мм-ге дейінгі агрегаттар 10-30%) жақсарту үшін мелиорациялық шараларды әзірлеу қажет. Топырақ сынамаларын агрохимиялық талдау нәтижелері одан әрі мониторингтік зерттеулер жүргізу үшін агробиолабораторияның топырақ деректер базасын құруға мүмкіндік берді.

1. Neagu A-A. Analysis of Soils Parameters in Correlation with Vegetation Period / A-A. Neagu, A. Soceanu, S. Birghila // Rev. Chim. – 2020. – 71 (9). – P. 210-220.

2. Об инновационных технологиях в земледелии [Электрон. ресурс] / И.Я. Пигорев и др. – 2016. – URL: https://cyberleninka.ru/article/n/ob-innovatsionnyh-tehnologiyah-v-zemledelii (дата обращения: 01.11.2024).

3. Drivers of nutrient content and spatial variability of soil multifunctionality in the topsoil of Kyrgyzstan / Y. Chen et al // Frontiers in Environmental Science. – 2022. – V. 10.

4. Елешев Р.Е. Состояние плодородия почв Казахстана и стратегия применения минеральных удобрений / Р.Е. Елешев // Почвоведение и агрохимия. – 2015. – № 3. – С.138-148.

5. Preparation and Properties of Interpolymer Complexes Capable of Soil Structuring / Zh.S. Kassymova et al // Russian Journal of Applied Chemistry. – 2019. – Vol. 92. – № 2. – Р. 208-217.

6. ГОСТ 17.4.4.02-2017 Охрана природы. Почвы. Методы отбора и подготовки проб для химического, бактериологического, гельминтологического анализа. – Введ. 01.01.2019. – Москва: Стандартинформ, 2018. – 15 с.

7. Спирина В.З. Агрохимические методы исследования почв, растений и удобрений: учеб. пособие / В.З. Спирина, Т.П. Соловьева. – Томск: Издательский Дом Томского государственного университета, 2014. – 336 с.

8. Soil Structuring in the Presence of the Chitosan Polyacrylic Acid Interpolymer Complex / L.K. Orazzhanova et al // Eurasian Soil Sci. – 2020. – № 53. – Р. 1773-1781.

9. ГОСТ 26213-2021 Почвы. Методы определения органического вещества. – Введ. 01.08.2022. – Москва: Российский институт стандартизации, 2021. – 12 с.

10. Жлоба Л.Д. Органическое вещество почвы и его групповой состав в различных севооборотах / Л.Д. Жлоба, К.К. Кунанбаев, Н.Б. Зуева // Почвоведение и агрохимия. – 2020. – № 3. – С. 34-42.

11. Development of Interpolyelectrolyte Complex Based on Chitosan and Carboxymethylcellulose for Stabilizing Sandy Soil and Stimulating Vegetation of Scots Pine (Pinus sylvestris L.) / N. Berikbol et al // Polymers. – 2024. – №1 6. – Р. 2373.

12. Митрохина О.А. Анализ содержания микроэлементов в различных типах почв и их взаимосвязи с урожайностью сельскохозяйственных культур на территории Центрально-Черноземного региона / О.А. Митрохина, Л.Н. Караулова // Международный сельскохозяйственный журнал. – 2022. – Том 65, № 4(388). – С. 355-357.