«ГЛИКОЛЬ ҚЫШҚЫЛЫ – ЭТИЛЕНГЛИКОЛЬ – НАТРИЙ ЛАУРИЛ СУЛЬФАТЫ» ЖҮЙЕСІН ПАЙДАЛАНА ОТЫРЫП, ХАЛЬКОПИРИТТЕН МЫСТЫ ТИІМДІ АЛУ

Бұл зерттеу құрамында гликоль қышқылы, этиленгликоль және натрий лаурил сульфаты (НЛС) бар жаңадан әзірленген шаймалау жүйесін пайдалана отырып, халькопириттен мыс алудың тиімдірек және экологиялық таза процесін қарастырады. Тиісінше, мыс алудың оңтайлы жағдайында 85%-ға дейін қол жеткізілді: 1,0 М гликоль қышқылы, 20% этиленгликоль, 0,8% НЛС және 75°C. Бұл гликоль қышқылы синергетикалық әсер етеді, халькопириттің жойылуына ықпал етеді және ерітіндідегі мыс иондарын тұрақтандырады. НЛС күкірттің пассивті қабатын бұзу арқылы ерітіндінің енуін жақсартады; этиленгликоль күкірттің тұнбаға түсуіне жол бермейді. Алынған нәтижелерден, бұл шаймалау жүйесі дәстүрлі пирометаллургиялық өңдеу әдістерімен салыстырғанда неғұрлым тұрақты және тиімді балама бола алады, мыс алудың өнеркәсіптік процесінде қолдануға болады.

1. Moskalyk R.R. Review of copper pyrometallurgical practice: today and tomorrow / R.R. Moskalyk, A.M. Alfantazi // Minerals Engineering. – 2003. – № 16(10). – Р. 893-919. https://doi.org/10.1016/j.mineng.2003.08.002.

2. Strategies for arsenic pollution control from copper pyrometallurgy based on the study of arsenic sources, emission pathways and speciation characterization in copper flash smelting systems / H. Zhou et al // Environmental Pollution. – 2021. – № 270. – Р. 116203. https://doi.org/10.1016/j.envpol.2020.116203.

3. Investigation of heavy metal flows in a copper pyrometallurgical process of a typical smelter / X. Li et al // Process Safety and Environmental Protection. – 2023. – № 174. – Р. 214-222. https://doi.org/10.1016/j.psep.2023.03.038.

4. Recovery of value-added products from copper slag by pyrometallurgy: Transfer and structure of arsenic compounds / Х. Wan et al // Journal of Environmental Chemical Engineering. – 2023. – № 11(3). – Р. 109868. https://doi.org/10.1016/j.jece.2023.109868.

5. Selective leaching of penalty elements from copper concentrates: A review / D.J. Lane et al // Minerals Engineering. – 2023. – № 98. – Р. 110-121. https://doi.org/10.1016/j.mineng.2016.08.006.

6. Selective impurity removal and Cu upgrading of copper flotation concentrate by a spontaneously oxidative H2SO4 leaching process / W. Fu et al // Hydrometallurgy. – 2020. – № 195. – Р. 105411. https://doi.org/10.1016/j.hydromet.2020.105411.

7. Leaching behaviors of copper and arsenic from high-arsenic copper sulfide concentrates by oxygen-rich sulfuric acid leaching at atmospheric pressure / W. Yang et al // Journal of Environmental Chemical Engineering. – 2022. – № 10(2). – Р. 107358. https://doi.org/10.1016/j.jece.2022.107358.

8. Copper slag: The leaching behavior of heavy metals and its applicability as a supplementary cementitious material / R. He et al // Journal of Environmental Chemical Engineering. – 2021. – № 9(2). – Р. 105132. https://doi.org/10.1016/j.jece.2021.105132.

9. Selective room-temperature leaching of copper from mechanically activated copper smelter slag / L. Mussapyrova et al // Journal of Materials Research and Technology. – 2021. – № 12. – Р. 2011- 2025. https://doi.org/10.1016/j.jmrt.2021.03.090.

10. Nadirov, R.K. Recovery of valuable metals from copper smelter slag by sulfation roasting / R.K. Nadirov // Transactions of the Indian Institute of Metals. – 2019. – № 72(3). – Р. 603-607. https://doi.org/10.1007/s12666-018-1507-5.

11. Life cycle assessment and cost analysis for copper hydrometallurgy industry in China / Z. Yang et al // Journal of Environmental Management. – 2022. – № 309. – Р. 114689. https://doi.org/10.1016/j.jenvman.2022.114689.

12. Recovery of scattered and precious metals from copper anode slime by hydrometallurgy: A review / G. Liu et al // Hydrometallurgy. – 2020. – № 197. – Р. 105460. https://doi.org/10.1016/j.hydromet.2020.105460.

13. Barton I.F. Chalcopyrite leaching in novel lixiviants / I.F. Barton, J.B. Hiskey // Hydrometallurgy. – 2022. – № 207. – Р. 105775. https://doi.org/10.1016/j.hydromet.2021.105775.

14. O'Connor, G.M. A critical review of the passivation and semiconductor mechanisms of chalcopyrite leaching / G.M. O'Connor, J.J. Eksteen // Minerals Engineering. – 2020. – № 154. – Р. 106401. https://doi.org/10.1016/j.mineng.2020.106401.

15. Effects of redox potential on chalcopyrite leaching: An overview / Z. Tian et al // Minerals Engineering. – 2021. – № 172. – Р. 107135. https://doi.org/10.1016/j.mineng.2021.107135.

16. Redox potential-dependent chalcopyrite leaching in acidic ferric chloride solutions: Leaching experiments / N.T.P. Thao et al // Hydrometallurgy. – 2020. – № 194. – Р. 105299. https://doi.org/10.1016/j.hydromet.2020.105299.

17. Enhancing chalcopyrite leaching by tetrachloroethylene-assisted removal of sulphur passivation and the mechanism of jarosite formation / М. Kartal et al // Hydrometallurgy. – 2020. – № 191. – Р. 105192. https://doi.org/10.1016/j.hydromet.2019.105192.

18. Efficient Copper Recovery from Chalcopyrite Using an «Isopropanol–Sulfuric Acid–Sodium Dodecyl Sulfate» System / В. Kenzhaliyev et al// Minerals. – 2023. – № 13(10). – Р. 1346. https://doi.org/10.3390/min13101346.

19. Rapid atmospheric leaching of chalcopyrite using a novel reagent of trichloroisocyanuric acid / G. Chen et al // Minerals. – 2021. – № 11(9). – Р. 1012. https://doi.org/10.3390/min11091012.