МАТЕРИАЛДЫҚ ЖӘНЕ ЖЫЛУ БАЛАНСЫ

Барлық ылғалды алып тастап, құрғақ зат алу керек. Мұны әртүрлі құрылғылардың көмегімен жасауға болады, бірақ олардың ішінде өнеркәсіп пен ғылымда ең көп кездесетіні-кептіру шкафтары. Олар булану және камералардан шығару арқылы материалдардан артық ылғалды тез кетіруге мүмкіндік береді. Бұл жағдайда процеске қажетті құрғақ ауа мен энергияның көлемін есептеу керек.
Бұл мәселелерді шешу үшін кептірудің материалдық және жылу балансын есептеу қажет.
Олар оған жұмсалатын материал мен энергия мөлшерін өлшеу және есептеу болып табылады. Ауа ретінде әрекет ететін кептіргіштің материалдық және жылу балансы формулалар мен теңдеулер арқылы есептеледі. Ол кептіру нәтижесінде буланған зат пен судың бастапқы және соңғы массасын сипаттайды, ал заттың мүлдем құрғақ массасы тұрақты болып қалады.
Авторлар ылғалдың мөлшерін зерттеп, оның мәнін тиісті формулаға ауыстырып, абсолютті құрғақ заттың массасын және алынған өнімнің мөлшерін есептеді. Осылайша, жылу балансының формуласын қолдана отырып, олар процесс үшін қажетті ауа көлемін анықтады. Барлық есептеулер әр модель үшін жүргізілді және нәтижелер әртүрлі болды.
Материалдық балансты есептегеннен кейін жұмсалған энергия мөлшері анықталды. Жылу балансын есептеу кезінде теориялық және практикалық кептіргіш ажыратылады. Бірінші жағдайда, кептіру шкафының жұмысында жылу шығыны немесе оның сырттан келуі болмайды деп саналады. Іс жүзінде бұл болмайды, сондықтан жылу балансын есептеу кезінде көптеген факторларды ескеру қажет: кептіру агентімен, материалдың өзімен және оның ылғалымен, көлік құрылғыларымен және сыртқы энергия көздерімен жылудың келуі. Сондай-ақ, осы зерттеуде шығатын кептіру агентімен энергия шығыны ескерілді.
Кептіргіштің материалдық және жылу балансының алынған өрнектері кептіргіштің жұмыс процесінің технологиялық параметрлерін және кептіргіштің техникалық параметрлерін анықтауға мүмкіндік береді, нәтижесінде кептіргіштің техникалық-экономикалық көрсеткіштерін анықтауға мүмкіндік береді.

1. Атаназевич В.И. Сушка зерна / В.И. Атаназевич. – М: ДеЛипринт, 2007. – 480 с.

2. Дианов Л.В. Универсальная сушилка для пиломатериалов и продукции растениеводства / Л.В. Дианов, А.С. Ключников // Вестник АПК Верхневолжья. – 2012. – № 3 – С. 55-59.

3. Исаев С.Х. Сушильная установка аэродинамического подогрева с утилизатором теплоты / С.Х. Исаев // Современные аспекты развития АПК: труды Всероссийского совета молодых ученых и специалистов аграрных образовательных и научных учреждений. – М.: ФГБНУ «Росинформагротех», 2019. – С. 60-64.

4. Купреенко, А.И. Плодово-ягодная сушилка с комбинированным теплообменником / Х.М. Исаев, А.И. Купреенко, С.Х. Исаев // Сельский механизатор. – 2020. – № 1. – С. 16-17.

5. Купреенко, А.И. Определение продолжительности сушки яблок в сушилке аэродинамического нагрева / А.И. Купреенко, Х.М. Исаев, С.Х. Исаев // Техника и технологии в сельскохозяйственном производстве : материалы межд. науч.-пр. конф., 29-30 апреля 2021 г. – Уссурийск: ФГБОУ ВО Приморская ГСХА, 2021. – С. 73-78.

6. Рециркуляционные установки аэродинамического нагрева / Под общ. ред. Е.Г. Шадека. – М.: Машиностроение, 1986. – 208 с.

7. Установка для сушки древесины «СВЧ-лес» / Материалы сайта «СВЧ-технологии» [Электронный ресурс]. Режимдоступа: http//СВЧлесyandex.ru/images.

8. Сутягин В.М. Основы проектирования и оборудование производства полимеров. Учебное пособие / В.М. Сутягин, В.П. Лопатинский, А.А. Ляпков. – Томск: Изд. ТПУ, Часть 1. – 1998. – 118 с., Часть 2. – 1999. – 114 с., Часть 3. – 2004. – 68 с.

9. Сутягин В.М. Полимеризаторы в примерах и задачах / В.М. Сутягин, А.А. Ляпков // Сборник примеров и задач. – Томск: Изд. ТПУ, 2003. – 72 с.

10. Ляпков А.А. Расчеты реакционной аппаратуры химических производств. Учебное пособие / А.А. Ляпков, Г.Н. Иванов, В.В. Бочкарев. – Томск: Изд. ТПУ, 2002. – 122 с.

11. Ровкина Н.М. Технологические расчеты в процессах синтеза полимеров. Сборник примеров и задач / Н.М. Ровкина, А.А. Ляпков. – Томск: Изд. ТПУ, 2004. – 167 с.