ГРЕК ЙОГУРТЫН ЖАСАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ САРЫСУЫНДАҒЫ АҚУЫЗ МӨЛШЕРІН АНЫҚТАУ
https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-38
Аннотация
Бұл ғылыми мақалада майсыз сүтті қолдана отырып және орта тізбекті триглицеридтер (MCT) майын қосу арқылы грек йогуртын өндіру технологиясы қарастырылады. Йогурттан артық сұйықтықты алып тастағаннан кейін алынған сарысудың ақуыз құрамын талдауға баса назар аударылады. Зерттеудің мақсаты-сарысудағы ақуыздың мөлшерін анықтау және оны дайын өнімді байыту үшін одан әрі пайдалану мүмкіндіктерін бағалау. Ақуызды анықтау процесі спектрофотометрді қолдана отырып, Бредфорд әдісімен жүзеге асырылды, бұл қалған сарысудағы ақуыз мөлшерін сандық талдауға мүмкіндік берді. Бредфорд әдісі ақуыздардың кумасси бояғышымен әрекеттесуіне негізделген Гауһар Көк G-250, ол ақуыздармен байланысады және ерітіндінің түсін өзгертеді, бұл ақуыз концентрациясын оптикалық тығыздық бойынша өлшеуге мүмкіндік береді. Зерттеу нәтижелері сарысу ақуыздарының қайта қолдану мүмкіндігі жоғары екенін көрсетеді. Грек йогуртын осы ақуыздармен байыту ақуызды көбейту арқылы оның тағамдық құндылығын арттыра алады. Осылайша, грек йогурты өндірісінің жанама өнімін пайдаланудың инновациялық тәсілі ұсынылады, бұл өндіріс процесінің тиімділігін арттыруға және тамақ қалдықтарын азайтуға көмектеседі. Нәтижелер ашытылған сүт өнімдерін өндірумен айналысатын сүт өнеркәсібі кәсіпорындары үшін, сондай-ақ азық-түлік технологиясы мен нутрициологиядағы ғылыми зерттеулер үшін пайдалы болуы мүмкін. Сарысу ақуыздарын талдау мен өңдеудің осы әдісін қолдану биологиялық құндылығы жоғары өнімдерді құруға және өндіріс шығындарын азайтуға ықпал етеді. Осылайша, ұсынылған технология одан әрі зерттеу және өнеркәсіптік өндіріске енгізу үшін перспективалы бағыт болып табылады.
Тірек сөздер
Авторлар туралы
С. С. ТолеубековаҚазақстан
Сандугаш Сайлауовна Толеубекова⃰ – техника ғылымдарының кандидаты, қауымдастырылған профессор; «Биотехнология» кафедрасы
071412, Семей қаласы, Глинки көшесі 20А
Ә. Е. Әліпов
Қазақстан
Әділ Ерболұлы Әліпов – 7М07501 «Стандарттау және сертификаттау» білім беру бағдарламасының 2 курс магистранты
071412, Семей қаласы, Глинки көшесі 20А
Е. С. Жарыкбасов
Қазақстан
Ерлан Сауыкович Жарыкбасов – PhD, «Биотехнология» кафедрасы
071412, Семей қаласы, Глинки көшесі 20А
М. М. Джумажанова
Қазақстан
Мадина Муратовна Джумажанова – PhD, «Биотехнология» кафедрасы
071412, Семей қаласы, Глинки көшесі 20А
А. Т. Қабденова
Қазақстан
Айнур Толеухановна Қабденова – биотехнология магистрі; «Биотехнология» кафедрасы
071412, Семей қаласы, Глинки көшесі 20А
Әдебиет тізімі
1. Кайшев В.Г. Состояние и перспективы развития рынка функциональных продуктов питания / В.Г. Кайшев, С.Н. Сергин // Переработка молока. – 2018. – № 2. – С. 64-67.
2. Onecia B. Chronic Pancreatitis / B. Onecia, L.L. Sarah. – 2022. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK482325/.
3. Петров В.Н. Хронический холесцестит / В.Н. Петров, В.А. Лапотников // Санкт-Петербургская медицинская академия последипломного образования, Санкт-Петербургский государственный медицинский университет им. акад. Павлова. – 2011.
4. Nutrition Guidelines for Chronic Pancreatitis Patient Education // Digestive Health Center at Stanford Hospital and Clinics // NS 12/2012.
5. Chapman-Lopez T.J. The Effects of Medium-Chain Triglyceride Oil Supplementation on Endurance Performance and Substrate Utilization in Healthy Populations: A Systematic Review / T.J. Chapman-Lopez, Yu. Koh // PMCID: PMC9579472 PMID: 36096496. – 2022. – № 31(3). – Р. 217-229.
6. Medium-Chain Triglyceride Oil and Blood Lipids: A Systematic Review and Meta-Analysis of Randomized Trials / K.M. McKenzie et al // The Journal of Nutrition. – 2021. – Vol. 151, Issue 10. – P. 2949-2956.
7. Separation Technologies for Whey Protein Fractionation / G.Q. Chen et al. 2023. – Vol. 15. – Р. 438-465.
8. Ganju S. A review on approaches for efficient recovery of whey proteins from dairy industry effluents / S. Ganju, PR. Gogate // J Food Eng. – 215. – Р. 84-96.
9. Membrane processes for whey proteins separation and purification a review / R. Aguero et al // Curr Org Chem. – № 21(17). – Р. 1740-1752.
10. Zydney AL. Protein separations using membrane filtration: new opportunities for whey fractionation / AL. Zydney // Int Dairy J. – № 8(3). – Р. 243-250. https://doi.org/10.1016/s09586946(98)00045-4.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Толеубекова С.С., Әліпов Ә.Е., Жарыкбасов Е.С., Джумажанова М.М., Қабденова А.Т. ГРЕК ЙОГУРТЫН ЖАСАУ ТЕХНОЛОГИЯСЫ ЖӘНЕ ОНЫҢ САРЫСУЫНДАҒЫ АҚУЫЗ МӨЛШЕРІН АНЫҚТАУ. Шәкәрім Университетінің Хабаршысы. Техникалық ғылымдар сериясы. 2025;(1(17)):298-304. https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-38
For citation:
Toleubekova S., Alipov A., Zharykbasov Ye., Jumazhanova M., Kabdenova A. TECHNOLOGY FOR MAKING GREEK YOGURT AND DETERMINING THE AMOUNT OF PROTEIN IN ITS WHEY. Bulletin of Shakarim University. Technical Sciences. 2025;(1(17)):298-304. (In Kazakh) https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-38