VIGNA RADIATA ТҰҚЫМЫН АШЫТУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН САХАРОЗАНЫҢ ЭЛЕМЕНТТІК ЖӘНЕ МИНЕРАЛДЫ ҚҰРАМЫНА ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ
https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-31
Аннотация
Рационда микроэлементтер мен дәрумендердің жетіспеушілігі Мәселесі Қазақстандағы тамақтану саласындағы негізгі мәселелердің бірі болып табылады. Тұтынуазық-түлік өнімдері, құрамында қоректік заттар, атап айтқанда минералды құрамы жеткіліксіз, макронутриенттердің жетіспеушілігіне әкеледі, бұл халықтың денсаулығына теріс әсер етеді. Бұл жұмыста Сахарозаны 1% және 3% концентрациясында қосып, винья радиата тұқымын ашытудың элементтік және минералды құрамға әсері зерттелді. Эксперименттік үлгілер 10°c және 35°c температурада 48 сағат бойы ашытылды.нәтижелер көрсеткендей, калийдің максималды мөлшері (34,81 мг/г) 35°c температурада ашытылған және сахароза концентрациясы 3%, ал кальций мөлшері (3,62 мг/г) 10°c температурада және сахароза концентрациясы 1%-да ең жоғары болды. Жоғары температура мен қант концентрациясы күкірт (2,21 мг/г дейін) мен калийдің жоғарылауына ықпал ететіні анықталды, ал төмен температурада магний мен кальций сақталады. Зерттеу ашыту параметрлері минералдардың биожетімділігіне айтарлықтай әсер ететінін растайды. Бұл мәліметтер пайдалы қазбалардың құндылығын арттыруға және микроэлементтерге деген қажеттілікті қанағаттандыруға бағытталған функционалды тамақ өнімдерін жасау үшін практикалық маңызы бар.
Авторлар туралы
А. А. МакеноваҚазақстан
Алия Амантаевна Макенова – «Азық-түлік өнімдерінің технологиясы және қауіпсіздігі» кафедрасының докторанты
1600018, Шымкент қ., Тауке Хан д-лы, 5
Мүдделер қақтығысы:
конфликтов нет
С. Д. Мусаева
Қазақстан
Салтанат Джуматкызы Мусаева – техника ғылымдарының кандидаты, «Тамақ инженериясы» кафедрасының профессоры
1600018, Шымкент қ., Тауке Хан д-лы, 5
Мүдделер қақтығысы:
конфликтов нет
Ғ. Т. Туменова
Қазақстан
Ғалия Тлеухановна Туменова – техника ғылымдарының кандидаты, «Азық-түлік қауіпсіздігі» кафедрасының профессоры
150000, Петропавл қ.,Жумабаев көшесі, 114
Мүдделер қақтығысы:
конфликт жоқ
С. Н. Туменов
Қазақстан
Серик Ниязбекович Туменов – бас ғылыми қызметкер
050060, Алматы қ., Гагарин д-лы, 238 «Г»
Мүдделер қақтығысы:
конфликт жоқ
Әдебиет тізімі
1. Gridneva E. Problems of the agricultural market. The market of food products / E. Gridneva, G. Kaliakparova, I. Padalko // Problems and prospects of development of the bread and bakery products market in the Republic of Kazakhstan. – 2018. – №1. – P. 7-15.
2. Antipova L.V. Evaluation of the potential of plant protein sources for food production / L.V. Antipova, L.E. Martemyanova // Food Industry. – 2023. – № 8. – P. 1-3.
3. Karkh D. The study of the nutritional diet of the population as a prerequisite for the development of functional food products / D. Karkh, V. Abbazova // Electronic Scientific Journal «Diary of Science». – 2023. – № 12. – P. 9-16.
4. Kurchaeva E.E. Dynamics of biochemical characteristics of Vigna radiata seeds during germination / E.E. Kurchaeva // World Science: Problems and Innovations. Proceedings of the XIII International Scientific and Practical Conference. Part 1. – 2017. – P. 96-100.
5. Fermentation and germination improve nutritional value of cereals and legumes through activation of endogenous enzymes / G.N. Smith et al // Food Science and Nutrition. – 2018. – Vol. 6, № 8. – P. 2446-2458. URL: https://doi.org/10.1002/fsn3.846.
6. Aitbaev T.E. Mung bean – A promising crop for Kazakhstan [Electronic resource]. – 2023. – URL: https://agro-mart.kz/mash-perspektivnaya-kultura-dlya-kazahstana/ (retrieved April 2024).
7. Zhu Y.-S. Mung bean proteins and peptides: Nutritional, functional, and bioactive properties / Y.-S. Zhu, S. Sun, R. FitzGerald // Food & Nutrition. – 2018. – February. – P. 1-10.
8. Scanning Electron Microscopy and X-ray Microanalysis / J.I. Goldstein et al // Springer. – 2003. – P. 128-134.
9. Wongsiri S. Chemical composition, amino acid profile, and antioxidant activities of germinated mung beans / S. Wongsiri, T. Ohshima, K. Duangmal // Journal of Food Processing and Preservation. – 2015. – Vol. 39, № 6. – P. 1956-1964. URL: https://doi.org/10.1111/jfpp.12434.
10. Effect of optimized germination technology on polyphenol content and hypoglycemic activity of mung bean / В. Li et al // Frontiers in Nutrition. – 2023. – Vol. 10. – P. 1-20. URL: https://doi.org/10.3389/fnut.2023.1138739.
11. Dynamic changes in phytochemical composition and antioxidant capacity in green and black mung bean (Vigna radiata) sprouts / R.-Y. Gan et al // International Journal of Food Science & Technology. – 2016. – Vol. 51, № 9. – P. 2090-2098. URL: http://dx.doi.org/10.1111/ijfs.13185/
Қосымша файлдар
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Макенова А.А., Мусаева С.Д., Туменова Ғ.Т., Туменов С.Н. VIGNA RADIATA ТҰҚЫМЫН АШЫТУДА ҚОЛДАНЫЛАТЫН САХАРОЗАНЫҢ ЭЛЕМЕНТТІК ЖӘНЕ МИНЕРАЛДЫ ҚҰРАМЫНА ӘСЕРІН ЗЕРТТЕУ. Шәкәрім Университетінің Хабаршысы. Техникалық ғылымдар сериясы. 2025;(1(17)):241-248. https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-31
For citation:
Makenova A.A., Mussayeva S.D., Tumenova G.T., Tumenov S.N. STUDY OF THE EFFECT OF SUCROSE USED IN THE FERMENTATION OF VIGNA RADIATA SEEDS ON ELEMENTAL AND MINERAL COMPOSITION. Bulletin of Shakarim University. Technical Sciences. 2025;(1(17)):241-248. https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-1(17)-31