СҮТ САРЫСУЫНАН ТҰРМЫСҚА ҚАЖЕТТІ ЖУҒЫШ ЗАТ ӨНІМДЕРІН АЛУ
https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-3(19)-28
Аңдатпа
Қазіргі таңда өзекті мәселе болып табылатын сан алуан сүт өндірісі орындарының екіншлік қалдық өнім ретінде белгілі, сарсысуды өндірістік жағдайда адамға қажетті өнім ретінде пайдалану бағыттарын іздестіру жолдары қарастырылды. Ол үшін жергілікті жерлердегі сиыр сүтінен бөлініп алынған ірімшіктің, сырдың сарысуларын қолдана отырып, консистенциясы қатты екі түрлі сабын мен консистенциясы қоймалжың келген екі түрлі паста өнімдері табиғи таза өсімдік майы ретінде белгілі кокос және пальма майлары негізінде жасалынды. Сарысусыз екі май негізінде алынған қатты сабын өнімдерін қолдана отырып, құрамындағы сарысудың мөлшері 76,4% құрайтын қоймалжың жуғыш паста алынды. Алынған өнім түрлері үй тұрмысының әртүрлі салаларында жуғыш заттар ретінде қолдану қажеттілігіне байланысты ұсынылады. Сарысулы паста түрлерін үй тұрмысында жуғыш зат ретінде тиімділігіне байланысты рН көрсеткіші, сабындануы немесе көпіргіштігі, сақталу ұзақтығы және органолептикалық қасиеттеріне байланысты талдау жұмыстары әртүрлі әдістерді қолдануы арқылы жүзеге асырылды. Зерттеу жұмысының соңғы нәтижелері бойынша, алынған барлық өнімдердің сапалық қасиеті зертханалық жағдайда химиялық ластанған құрал-жабдықтар мен қатар тұрмыста күнделікті қолданылатын әртүрлі деңгейдегі майлы, ластанған жабдықтарды тазалау мақсатында қолдану тиімділігі тексеріліп, оң бағаланды.
Тірек сөздер
Авторлар туралы
Б. М. СилыбаеваҚазақстан
Батияш Мукановна Силыбаева – «Қолданбалы биология» кафедрасының доценті
071411, Республика Казахстан, г.Семей, ул. Мәңгілік Ел 11
Р. Ұ. Ашакаева
Қазақстан
Рысгуль Улыбаевна Ашакаева – «Қолданбалы биология» кафедрасының аға оқытушы
071411, Республика Казахстан, г.Семей, ул. Мәңгілік Ел 11
Ж. Т. Букабаева
Қазақстан
Жанылхан Тусупжановна Букабаева
071411, Республика Казахстан, г.Семей, ул. Мәңгілік Ел 11
Ш. Т. Кырыкбаева
Қазақстан
Шынар Тұрарбековна Қырықбаева
071411, Республика Казахстан, г.Семей, ул. Мәңгілік Ел 11
Н. С. Кунанбаева
Қазақстан
Нұргүл Сериковна Құнанбаева – «Қолданбалы биология» кафедрасының аға оқытушы
071411, Республика Казахстан, г.Семей, ул. Мәңгілік Ел 11
Әдебиет тізімі
1. Сафонов М. Рациональная использование молочной сыворотки // Переработка молока. – 2016.
2. Лебедянцева Е.А. Переработка молочной сыворотки / Е.А. Лебедянцева, М.Н. Иванцова, И.С. Селезнева // Энерго- и ресурсосбережение. Энергообеспечение. Нетрадиционные и возобновляемые источники энергии. Атомная энергетика: материалы Международной научно-практической конференции студентов, аспирантов и молодых ученых, посвященной памяти профессора Данилова Н.И. (1945-2015) – Даниловских чтений (Екатеринбург, 09-13 декабря 2019 г.). – Екатеринбург: УрФУ, 2019. – С. 469-472.
3. Золотарев М.С. и др. О переработке молочной сыворотки и внедрении наилучших доступных технологий // Переработка молока. – 2016. – № 7. – С. 17-197.
4. Охотников С.И. Об изпользовании молочной сыворотки в вермипроизводстве / С.И. Охотников, Т.В. Кабанова // Вестник Марийского государственного университета. Серия «Селхоз науки. Экономические науки». – 2018. – № 2(4). – С. 48-52.
5. Пронина О.В. Современное состояние переработки молочной сыворотки / О.В. Пронина, К.К. Полянский // Переработка молока: технология, оборудование, продукция. – 2015. – № 5. – С. 32-33. URL: https://rucont.ru/efd/587679.
6. Preparation and antimicrobial activity of solid soap from kefir cheese wastewater / S.A. Estikomah et Al // IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 1317. – 2024. – 012028. https://doi.org/10.1088/1755-1315/1317/1/012028.
7. The effect of kefir whey addition on soap characteristics / I. Helsy et al // IOP Conference Series: Materials Science and Engineеring. – 2018. – № 434. – 012085. https://doi.org/10.1088/1757-899X/434/1/012085.
8. Study of the possibility of creating milk baths with phytomineral complex and hair shampoo based on hydrolyzed whey / V. Kaishev et al // Journal of Hygienic Engineering and Design. – 2021. – Т. 33. – Р. 95-100.
9. Chikatueva M.A. et al. Innovative Technologies in Cosmetic Industry in Development of Biotechnology of Whey-Based Concentrates» // IOP Conference Series: Earth and Environmental Science 852. – 2021. – 012018. https://doi.org/10.1088/1755-1315/852/1/012018.
10. Estikomah S.A. et al. The Utilization of Whey Cheese Fermented with Kefir Grains as An Antibacterial Solid Bar Soap / Afr.J.Bio.Sc. – 2024. – № 6(Si2). – Р. 664-671. https://doi.org/10.33472/AFJBS.6.Si2.2024.664-671.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Силыбаева Б.М., Ашакаева Р.Ұ., Букабаева Ж.Т., Кырыкбаева Ш.Т., Кунанбаева Н.С. СҮТ САРЫСУЫНАН ТҰРМЫСҚА ҚАЖЕТТІ ЖУҒЫШ ЗАТ ӨНІМДЕРІН АЛУ. Шәкәрім Университетінің Хабаршысы. Техникалық ғылымдар сериясы. 2025;(3(19)):246-254. https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-3(19)-28
For citation:
Silybaeva B.M., Ashakaeva R.U., Bukabaeva Z.T., Kyrykbaeva Sh.T., Kunanbaeva N.S. OBTAINING HOUSEHOLD DETERGENTS FROM MILK WHEY. Bulletin of Shakarim University. Technical Sciences. 2025;(3(19)):246-254. (In Kazakh) https://doi.org/10.53360/2788-7995-2025-3(19)-28















