ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНЫҢ «ОРДАБАСЫ MILK» ФЕРМАСЫНДА САУЫН КЕЗЕҢІНДЕ ЗААНЕН ЕШКІ ТҰҚЫМЫНЫҢ ЕШКІ СҮТІНІҢ ЗЕРТТЕУЛЕРІ

Мақалада заанен тұқымының ешкі сүтінің әртүрлі лактация кезеңдеріндегі: жазғы, күзгі және көктемгі органолептикалық және физика-химиялық қасиеттері зерттелген. Үш үлгіні талдау негізінде сүттің негізгі параметрлері анықталды, мысалы, май, ақуыз және лактоза және қышқылдық. Нәтижелер көрсеткендей, жазда сүттің майлылығы ең аз (4,2%), ал көктемде ол 5,0%ға жетті. Сондай-ақ, ақуыздың мөлшері әр түрлі кезеңдерде (шамамен 3,8%) іс жүзінде бірдей болып қалғаны анықталды, ал лактоза жазда 3,4%-дан көктемде 4,06%-ға дейін өзгерді.

Органолептикалық сипаттамаларға ерекше назар аударылады: сүттің түсі бозғылт сарыдан сарғыш реңкке дейін өзгерді, ал күзгі кезеңде ешкі сүтінің ерекше иісі күшейе түсті. Бұл құрғақ тағамдарды қамтитын жем рационының өзгеруіне байланысты.

Сүтті одан әрі өңдеу және ірімшіктер сияқты жоғары сапалы өнімдерді жасау үшін физикалық-химиялық қасиеттер туралы деректерді пайдаланудың маңыздылығы. Атап айтқанда, ешкі сүтіндегі лактозаның төмен мөлшері оны лактозаға төзбеушілігі бар адамдар үшін қол жетімді етеді.

Алынған нәтижелер Қазақстанның сүт өнеркәсібінде сүтті қайта өңдеудің жаңа технологияларын әзірлеу үшін пайдаланылуы мүмкін.

1. Administration of olive coke for ewe feeding. effect on milk yield and composition / B.L. Chiafalo et al // Small Rumin. – 2004. – Res. 55. – Р. 169-176.

2. Nutritional profile, processing and potential products: A comparative review of goat milk / G.A. Nayik et al // Dairy. – 2022. – Т. 3, № 3. – Р. 622-647.

3. Население Казахстана в 2022 году превысило 19 миллионов. [Электронный ресурс] URL: https://bizmedia.kz/. Дата обращения: 02.05.2022 г.

4. Problems and prospects of agricultural development in the West Kazakhstan region / А. Dossanova et al //AIP Conference Proceedings. – AIP Publishing. – 2022. – Т. 2661. – № 1.

5. Особенности состава козьего молока как компонента продуктов питания. [Электронный ресурс] / С.В. Симоненко и др. – 2009. URL: http://elib.bsu.by/handle/123456789/16243. Дата обращения: 02.10.2024 г.

6. Sustainable development and conservation of ecosystems: Epizootic situation of contagious ecthyma of sheep and goats in Kazakhstan and neighbouring countries / M. Umitzhanov et al // AIP Conference Proceedings. – AIP Publishing, 2024. – Т. 3033. – № 1.

7. Перспективы и особенности переработки козьего молока в Республике Казахстане [Электронный ресурс] URL: http://abkaz.kz/perspektivy-i-osobennosti-pererabotki-kozego-molokav-respublike-kazaxstan/. Дата обращения: 10.12.2021 г.

8. Recent insights into processing approaches and potential health benefits of goat milk and its products: a review / G.A. Nayik et al // Frontiers in nutrition. – 2021. – Т. 8. – С. 789117.

9. Nutritional and nutraceutical properties of goat milk for human health: A review / D.C. Rai et al // Indian Journal of Dairy Science. – 2022. – Т. 75. – № 1.

10. Alimardanova M. Comparative characteristics of goat milk products in farms of Akmola and North Kazakhstan regions / M. Alimardanova, A. Shunekeyeva // Slovak Journal of Food Sciences. – 2022. – Т. 16.

11. Статья о запуске в ЮКО первого производства по переработке козьего молока [Электронный ресурс] URL: https://kapital.kz/business/69115/v-yuko-zapustili-pervoyeproizvodstvo-po-pererabotke-koz-yego-moloka.html. Дата обращения: 05.03.2020 г.