ЕКІНШІ ДҤНИЕЖҤЗІЛІК СОҒЫС КЕЗЕҢІНДЕ ШЫҒЫС ҚАЗАҚСТАН ОБЛЫСЫНА ДЕПОРТАЦИЯЛАНҒАН ҦЛТТАРДЫҢ ТАРИХЫ

   КСРО халықтарының жер аударылуы, соның ішінде ұлттардың күштеп кӛшірілу тарихы туралы сӛз қозғау, бұрындары тыйым салынған «қауіпті» тақырып болды. Бұл зерттеу жұмысында 20 ғасырдың ортасындағы Қазақстанға депортацияланған ұлттардың тарихын зертеу әсіресе поляк ұлтының Шығыс Қазазқстан облысына (ШҚО) қоныстануы үрдістері мен кезеңдері қарастырылған. Шығыс Еуропаның батыс бӛлігінен депортациялау кезінде поляктардың жылжымайтын мүлігі, құралдары мен малдары Ресейдің жергілікті әкімшілігіне акт бойынша берілді. Сонымен қатар поляктардың балаларының Қазақстанның барлық аймақтарына жӛнілтілгендігі, олардың тұрмысы мен әлеуметтік жағдайы зерделенді. Сонымен қатар Поляктардың депортацияға ұшырау себептері мен сипаты қарастырылып, ШҚО келу тарихы мен кезеңдері кӛрсетілген. Сонымен бірге, зерттеуде, ХХ ғасырда Шығыс Қазақстандағы поляк диаспораларының қалыптасуы, олардың депортацияға ұшырауы және әлеуметтік жағдайы, демографиялық, миграциялық қозғалысы, мәдени дамуы қарастырылған.

1. Губайдулин О. Страшные волны польской трагедий / О. Губайдулин // Караван. – 2005– № 22. – 30 мая

2. Гурьянов А. Э. Польские спецпереселенцы в СССР в 1940-1941 гг. / А. Э. Гурьянов // Репрессии против поляков и польских граждан. – Москва, 1997. – С. 114-136 5-2

3. Докладная записка Переселенческого отдела при СНК Казахской ССР о ходе выполнения мероприятий по хозяйственному устройству переселенцев на 1941 год. 1941 год // РМЭМ. – 5675-қор, 1-тізбе. – 364-іс.8-3

4. Жангуттин Б. О. Из истории поляков в Казахстане 1940 годов ХХ в. / Б. О. Жангуттин // Вестник КазНПУим.Абая, серия «Исторические и социально-политические науки». – Алматы, 2006. – №1 (9). – С. 90-96 9-4

5. Информационные материалы ГУЛАГа руководству НКВД // РФММ. – Р-9479с-қор, 1-тізбе. – 55-іс.3-5

6. Материалы по выселению польских осадников // РФММ. – Р-9479с-қор. – 1-тізбе. – 61– іс. 6-6

7. Петров Н. В. «Польская операция» НКВД 1937-1938 гг. / Н. В. Петров, А. Б. Рогинский // Репрессии против поляков и польских граждан. – Москва, 1997. – С. 22-39 1-7

8. Сводные и годовые статистические сведения и дислокация спецпоселков // РФММ. – Р-9479с-қор, 1-тізбе. – 90-іс.7-8

9. Справка Переселенческого отдела НКВД СССР о количестве переселѐнных хозяйств за период 1933-1937 гг. от 25 января 1938 года // РМЭМ. – Р-5675-қор, 1-тізбе. – 185-іс. 2-9

10. Справки и копии постановлений, решений и указаний правительственных и партийных органов // РФММ. – Р-9479с-қор, 1-тізбе. – 52-іс. 4-10