СЕМЕЙ ҚАЛАСЫНЫҢ ШЫҒЫС КЕНТІ ТОПЫРАҒЫНЫҢ ҚҦРАМЫН ТАЛДАУ

   Мақалада Семей қаласының топырағының химиялық құрамын зерттеу барысында далалық кезеңде топырақ қазып алынды. Қаланың Шығыс кентінен топырақтарын салыстыру мақсатында химиялық құрамы анықталды. Зерттеу нысаны ретінде алынған Шығыс кентінен топырақ сынамалары алынды. Ең алдымен аталмыш нысандардың топырақ жамылғысының қолайлы тұсы таңдалып алынды.
   Топырақтың ластануы қоршаған ортаға қауіпті, ӛйткені улы заттар қоректік тізбек арқылы топырақтан ӛсімдікке, ӛсімдіктен жануарға, жануардан адам организміне түседі. Қалыпты табиғи жағдайда топырақта болып жатқан процестердің бәрі тепе-теңдікте болып, онда ӛздігінен тазару процестері жүріп жатады. Адамның шаруашылық қызметінің дамуы барысында топырақ құрамының ӛзгеруі, тіпті бұзылуы жүріп жатыр. Қазіргі таңда планетадағы әрбір адамға бір гектарға жетер-жетпес айдалатын егістік жерден келеді.

1. Панин М.С. Экология почв. Алматы, 2008. − 41-42 л.

2. Белобров.В. П. География почв с основами почвоведения и [др]. – 2004. – 97–99 с/

3. Жамалбеков Е.У. Жалпы топырақтану / Е. У. Жамалбеков, Р. М. Бильдебаева, А. Б. Бигалиев. – Алматы, 2001. – 156-169 бет.

4. Қабышева Ж. К. Топырақтану / Ж. К. Кабышева. – Алматы: ЖШС РПБК «Дҽуір», 2013. − 160 бет.

5. МЕМСТ 11.4.3.01-83. «Табиғатты қорғау. Топырақ. Сынама алудағы жалпы талаптар».

6. МЕМСТ 11.4.4.02-84. «Табиғатты қорғау. Топырақ. Химия-лық, бактериологиялық жҽне гельминтологиялық сараптама ҥшін сынам дайындау мен алу ҽдістері».