БАҒДАРЛАМАЛАНАТЫН КОНТРОЛЛЕР НЕГІЗІНДЕ КЕН-ТЕРМИЯЛЫҚ ПЕШТЕРДІҢ ЭЛЕКТР ҚУАТЫН БАСҚАРУДЫҢ ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫ ЖҮЙЕСІ
https://doi.org/10.53360/2788-7995-2024-4(16)-4
Аңдатпа
Мақалада бағдарламаланатын логикалық контроллерлер (PLC) негізіндегі кен балқыту пештерінің электр қуатын басқарудың интеллектуалды жүйесін әзірлеу қарастырылады. Кен балқыту пештерінде электр қуатын басқару құрал-жабдықтардың тозуын барынша азайту кезінде энергияны тұтынуды оңтайландыру және өнімділікті арттыру қажеттілігіне байланысты күрделі міндет болып табылады. Ұсынылған басқару жүйесі нақты уақыт режимінде пештің жұмыс параметрлерін бақылауға және автоматты басқаруға мүмкіндік беретін жасанды интеллект алгоритмдерімен үйлесімде PLC пайдалануға негізделген.
Бұл жұмыстың мақсаты өзгермелі пештің жұмыс жағдайларына бейімделуге, энергияны тұтыну процесін оңтайландыруға және жүйенің тұрақтылығын арттыруға қабілетті басқару жүйесін құру болып табылады. Сондай-ақ, мақалада деректер жинауды қамтамасыз ететін сенсорлармен PLC біріктіру әдістері, сондай-ақ нейрондық желілер технологияларына негізделген талдау және болжау алгоритмдері ұсынылған. Зерттеу көрсеткендей, мұндай басқару жүйесін енгізу энергия шығынын айтарлықтай азайтуға, электр жабдықтарына жүктемені азайтуға және кен пешінің жалпы тиімділігін арттыруға мүмкіндік береді.
Эксперименттік деректер және интеллектуалды басқару жүйесін енгізуге дейінгі және кейінгі пештің жұмысының салыстырмалы талдауы ұсынылған. Нәтижелер PLC пайдаланатын интеллектуалды басқару жүйесі процестің тұрақтылығын жақсарта алатынын, операциялық шығындарды азайтатынын және жабдықтың қызмет ету мерзімін ұзартатынын көрсетеді.
Авторлар туралы
Б. А. МайлыхановаҚазақстан
Булгын Адилгазиновна Майлыханова – техника ғылымдарының магистрі, «Автоматтандыру және робототехника»; кафедрасының сеньор лекторы
050012, Қазақстан Республикасы, Алматы қ.,Төле би 100
Ш. К. Кошимбаев
Қазақстан
Шамиль Кошимбаевич Кошимбаев – техника ғылымдарының кандидаты, «Автоматандыру және басқару» кафедрасының ассистент-профессоры
050013, Қазақстан Республикасы, Алматы қ.,Сәтбаев 22
Әдебиет тізімі
1. Иванов А.Н. Автоматизация руднотермических печей: новые подходы / А.Н. Иванов // Металлургия и энергетика. – 2020. – № 15(2). – С. 45-58.
2. Zhang W. Energy Efficiency in Metallurgy: A Study of PLC Integration / W. Zhang, Y. Liu // IEEE Transactions on Industrial Electronics. – 2023. – № 70(4). – Р. 1120-1130.
3. Optimization of Electric Arc Furnaces Using Intelligent Systems / R. Johnson et al // Journal of Automation in Metallurgy. – 2021. – № 38(3). – Р. 212-230.
4. Бахановский В.А. Автоматизация производственных процессов в металлургии / В.А. Бахановский // Журнал автоматизации и систем управления. – 2019. – № 45(4). – С. 36-45.
5. Волков И.И. Программируемые логические контроллеры: методы проектирования и применения / И.И. Волков // Известия высших учебных заведений. Электромеханика. – 2016. – № 59(2). – С. 45-51.
6. Акимов А.П. Интеллектуальные системы управления для металлургических печей / А.П. Акимов // Автоматизация и управление. – 2020. – № 63(1). – С. 22-31.
7. Степанов А.П. Применение нейронных сетей в управлении промышленными печами / А.П. Степанов, В.А. Сидоренко // Известия РАН. Теория и системы управления. – 2018. – № 57(3). – С. 68-76.
8. Astrom K.J. Advanced PID Control / K.J. Astrom, T. Hagglund // ISA – The Instrumentation, Systems, and Automation Society. – 2006.
9. Bequette B.W. Process Control: Modeling, Design, and Simulation / B.W. Bequette // Prentice Hall. – 2003.
10. Kala R. Neural Networks in Optimization of Industrial Systems / R. Kala, K. Mikolaj // Springer. – 2017.
11. Cheng S.Y. Optimization of Electrical Furnace Operations using Neural Networks / S.Y. Cheng, Y. Wang // IEEE Transactions on Industry Applications. – 2019. – № 55(7). – Р. 281-290.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Майлыханова Б.А., Кошимбаев Ш.К. БАҒДАРЛАМАЛАНАТЫН КОНТРОЛЛЕР НЕГІЗІНДЕ КЕН-ТЕРМИЯЛЫҚ ПЕШТЕРДІҢ ЭЛЕКТР ҚУАТЫН БАСҚАРУДЫҢ ИНТЕЛЛЕКТУАЛДЫ ЖҮЙЕСІ. Шәкәрім Университетінің Хабаршысы. Техникалық ғылымдар сериясы. 2024;1(4(16)):28-33. https://doi.org/10.53360/2788-7995-2024-4(16)-4
For citation:
Mailykhanova B.A., Koshimbayev Sh.K. INTELLIGENT SYSTEM FOR CONTROLLING THE ELECTRONIC POWER OF ORE-THERMAL FURNACES BASED ON PROGRAMMABLE CONTROLLERS. Bulletin of Shakarim University. Technical Sciences. 2024;1(4(16)):28-33. (In Russ.) https://doi.org/10.53360/2788-7995-2024-4(16)-4