ГИБРИДТІ КҮН КОЛЛЕКТОРЛАРЫНДА ЖЫЛУ АЛМАСУДЫ ҚАРҚЫНДАТУ ҮШІН НАНОСҰЙЫҚТЫҚТАРДЫ ПАЙДАЛАНУ ТИІМДІЛІГІН ЗЕРТТЕУГЕ АРНАЛҒАН ЗЕРТХАНАЛЫҚ СТЕНД

Мақалада әзірленген зертханалық стендті пайдаланып гибридті күн коллекторларында жылу алмасуды зерттеу мәселелері қарастырылған. Күн энергиясының тиімділігі мәселесі көміртегі бейтараптығының заманауи тұжырымдамасы тұрғысынан өте маңызды. Ең перспективалы күн энергиясы технологияларының бірі гибридті күн коллекторларын пайдалану болып табылады, мұнда электр энергиясымен қатар жылу энергиясы да өндіріледі. Күн панелінің бетінен алынған жылу оның тиімділігін жоғары деңгейде ұстауға мүмкіндік береді, ал алынған жылуды тұтынушы пайдаланады. Гибридті күн коллекторларында жылу алмасуды қарқындатудың ең тиімді әдістерінің бірі салқындатқыш ретінде наносұйықтықтарды пайдалану болып табылады. Наносұйықтықтар – негізгі сұйықтық пен нанобөлшектерден тұратын жоғары жылу өткізгіштігі бар салқындатқыштың жаңа түрі. Ең жиі қолданылатын және экономикалық жағынан тиімдісі металл оксидтері қосылған наносұйықтықтар болып табылады. Әзірленген зертханалық стенд күн радиациясын имитациялауға және жарықтандырудың әртүрлі деңгейлерінде күн панелінің тоқ кернеуінің сипаттамаларын зерттеуге мүмкіндік береді. Наносұйықтықтардың әртүрлі түрлерін пайдалану гибридті күн коллекторының ең тиімді жұмыс режимдерін анықтауға мүмкіндік береді. Жылулық және электрлік тиімділікті талдау гибридті күн коллекторларын әр түрлі наносұйықтықтарды пайдалана отырып, әртүрлі режимдерде пайдалану кезінде өндірістің толық көрінісін береді.

1. Dzhumamukhambetov N.G. Development of renewable energy in Kazakhstan / N.G. Dzhumamukhambetov, V.A. Yashkov // Publisher agency: Proceedings of the 4th International Scientific Conference «Scientific Research and Experimental Development» (September 28-29, 2023). – London, England, 2023. – 202 p.

2. Schultz H.S. Design, greenhouse emissions, and environmental payback of a Photovoltaic Solar Energy System / H.S. Schultz, M. Carvalho // Energies. – 2022. – Т. 15, № 16. – P. 6098.

3. Sharif A. A step towards sustainable development: role of green energy and environmental innovation / A. Sharif, U. Mehmood, S. Tiwari // Environment, Development and Sustainability. – 2024. – V. 26, № 4. – P. 9603-9624.

4. Role of solar energy in reducing ecological footprints: An empirical analysis / A. Sharif et al // Journal of Cleaner Production. – 2021. – V. 292. – P. 126028.

5. Investigation of the effect temperature on photovoltaic (PV) panel output performance / A.R. Amelia et al // Int. J. Adv. Sci. Eng. Inf. Technol. – 2016. – V. 6, № 5. – P. 682-688.

6. Peng Z. Cooled solar PV panels for output energy efficiency optimisation / Z. Peng, M.R. Herfatmanesh, Y. Liu // Energy conversion and management. – 2017. – V. 150. – P. 949-955.

7. Siecker J. A review of solar photovoltaic systems cooling technologies / J. Siecker, K. Kusakana, B.P. Numbi // Renewable and Sustainable Energy Reviews. – 2017. – V. 79. – P. 192-203.

8. Advances in PV and PVT cooling technologies: A review / A.K. Hamzat et al // Sustainable Energy Technologies and Assessments. – 2021. – V. 47. – P. 101360.

9. Nasrin R. Water/MWCNT nanofluid based cooling system of PVT: Experimental and numerical research / R. Nasrin, N.A. Rahim, H. Fayaz // Renewable energy. – 2018. – V. 121. – P. 286-300.

10. Experimental investigations on unglazed photovoltaic-thermal (PVT) system using water and nanofluid cooling medium / G.S. Menon et al // Renewable Energy. – 2022. – V. 188. – P. 986-996.

11. Mahmood Alsalame H.A. Performance Evaluation of a Photovoltaic Thermal (PVT) system using nanofluids / H.A. Mahmood Alsalame, J.H. Lee, G.H. Lee // Energies. – 2021. – V. 14, № 2. – P. 301.

12. Intensification of heat transfer in hybrid solar collectors by using nanofluids as a coolant / A. Kassymov et al //Scientific journal «Reports of the Academy of Sciences of the Republic of Kazakhstan». – 2023. – V. 348, № 4. – P. 69-79.