КУРТТЫ КЕПТІРУ КЕЗІНДЕ ОҢТАЙЛЫ ЖАБДЫҚТЫ ТАҢДАУ

Дәстүрлі ашытылған сүт өнімі құртты өндіруде кептіру шешуші рөл атқарады. Бұл сақтаумерзімін ұзартады, құрылымы мен дәмін жақсартады. Кептірудің әртүрлі әдістері бар, олардың әрқайсысының өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктері бар.
Күн және көлеңкеде кептіру үнемді, бірақ ауа-райына байланысты және баяу. Инфрақызыл кептіру жылдам және тиімді, бірақ қымбат жабдықты қажет етеді. Вакуумды кептіру ең жақсы сапаны қамтамасыз етеді, бірақ сонымен бірге ең қымбат. Конвективтік кептіру жылдам және тиімді, бірақ қоректік заттардың жоғалуына әкелуі мүмкін.
Сәйкес кептіру әдісін таңдау өндіріс ауқымына, ресурстардың болуына, өнімнің қажетті сапасы мен құнына байланысты. Шағын және орта өнеркәсіптер үшін конвективтік немесе инфрақызыл кептіру ең жақсы нұсқа болуы мүмкін.
Таңдалған әдіске қарамастан, кептіру жабдығының энергия тиімділігін, жұмыс істеудің қарапайымдылығын және сенімділігін ескеру маңызды. Кептіру жабдығын дұрыс таңдау құрттың жоғары сапасы мен ұзақ сақтау мерзіміне кепілдік береді.
Бұл мақалада құрттарды кептіру үшін олардың бірегей сипаттамалары мен өндіріс ерекшеліктерін ескере отырып, мамандандырылған жабдықты әзірлеу қажеттілігіне баса назар аударылады. Нарықта қолайлы жабдықтың жоқтығы жағдайында ғалымдар осы мақсат үшін қолданыстағы шешімдерді бейімдеді. Дегенмен, жұмыста ұсынылған конвективті кептіру құрылғысы Қазақстандағы құрт өндірісіндегі маусымдық проблеманы шеше алатын бірқатар артықшылықтарға ие елеулі жаңалық болып табылады.

1. Гинзбург А.С. Основы теории и техники сушки пищевых продуктов / А.С. Гинзбург. – Москва: Пищевая промышленность,1973. – 287 с.

2. Соколов В.И. Основы расчёта и конструирования машин и аппаратов пищевых производств: учебник / В.И. Соколов. – Москва: Колос, 1992. – 398 с.

3. Лебедев П.Д. Расчет и проектирование сушильных установок: учебник / П.Д. Лебедев. – Москва,1963. – 319 с.

4. Лыков А.В. Теория сушки / А.В. Лыков. – Москва,1968. – 472 с.

5. Национальный молочный продукт – курт / Ш.К. Жакупбекова и др. // Вестник Университета Шакарима. Серия технические науки. – 2021. – № 4(4). – С. 41-43.

6. Инновационные технологии в производстве курта / Л.В. Голубева и др. // Пищевая промышленность. 2018. – № 5. – С. 30-31. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/innovatsionnyetehnologii-v-proizvodstve-kurta.

7. Чечикова Л.С. Влияние процессов сушки на качество и выход сухого сыра курт / Л.С. Чечикова, И.В. Сухова // Материалы Самарской областной студенческой конференции. Секция «Технологии пищевых производств и организация общественного питания». Том 1. – 11-22 апреля 2022.

8. Абулова Н.Л. Разработка экспериментального стенда для изучения динамики теплового фронта в высушиваемых продуктах / Н.Л. Абулова, К. Абдырахман уулу, И.Г. Кенжаев // Бюллетень науки и практики. 2021. – № 10. – Т. 7. – С. 259-264. URL: https://doi.org/10.33619/2414-2948/71/29.

9. Беляева М.А. Оптимизация и аппаратурное оформление инфракрасной сушки национального кисломолочного продукта (курта) / М.А. Беляева, М.С. Али // Хранение и переработка сельхозсырья. – 2017 – № 10. – С. 41-44. URL: https://cyberleninka.ru/article/n/optimizatsiya-i-apparaturnoe-oformlenie-infrakrasnoy-sushkinatsionalnogo-kislomolochnogo-produkta-kurta.

10. Пат. RU 2743871 C2 Российская Федерация, МПК F26B 9/06(2006.01), F26B 3/30(2006.01), F26B 25/22(2006.01). Шкаф для инфракрасной сушки национального кисломолочного продукта курта / Беляева М.А., Самуэль А.М.; заявитель и патентообладатель Федеральное государственное бюджетное образовательное учреждение высшего образования «Российский экономический университет имени Г.В. Плеханова». – заявл.: 26.02.18; опубл.: 01.03.21, Бюл. № 7. – 12 с.

11. Бурова Н.О. Обзор применения вакуумных сушильных установок в зарубежной литературе / Н.О. Бурова // Актуальные вопросы совершенствования технологии производства и переработки продукции сельского хозяйства / Марийский государственный университет. 2019. – № 21. – С. 188-191.